آپانديس چيست؟ زايــده كرمي شكليست كه از نخستين بخش از روده بزرگ بـنـام سكوم منشاء مي گـيـرد. طـول آپـانـديــس از 2 تا 20 سانتي متر متغير ميباشد. قطر آن نيز 8-7 ميلي متر است. آپـانديـس در نــاحيه تحـتاني شكم و در سمت راست واقع مي باشد. وظيفه آپانديس در بدن چيست؟ آپانديس هيچگونه عملكرد شناخته شده اي در بدن ندارد. امـــا از آنجايي كه آپانديس مملو از سلولهاي لنفاوي ست بخشي از سيستم ايمني بدن بشمار آمده و پادتن هايي را به درون روده ترشح ميكند. اما برداشتن آپانديس تاكنون عوارضي را در پي نداشته است. نظريه اي ديگري حاكي از آن دارد كه آپانديس در نيكان گياهخوار ما وظيفه هضم و تجزيه سلولز را بعهده داشته است اما با تغيير عادات غذايي انسانها اين عضو كارايي خود را از دست داده است و با برداشتن آن تغييري در عملكرد گوارشي بدن پديد نمي آيد. آپانديسيت چيست؟ به التهاب و تورم آپانديس، آپانديسيت ميگويند. ميزان شيوع آپانديسيت چه ميزان است؟ به ازاي هر 100 نفر 6 نفر در طول زندگي خود به آن مبتلا ميگردند. ميزان شيوع آن در سنين 30-10 سالگي بيشتر مي باشد. دلايل ايجاد آپانديسيت چيست؟
1- انسداد آپانديس.(تجمع و سفت شدن مدفوع كه به آن فكاليت ميگويند و يا تورم بافت لنفاوي درون و بيرون آپانديس و يا تومورها باعث انسداد ميگردند) 2- ايجاد زخم در مخاط آپانديس. 3- حمله باكتريها و ويروسها. در شرايط فوق باكتريها تكثير يافته و آپانديس متورم و پر از چرك ميگردد. همچنين انسداد موجب مختل شدن جريان خون و التهاب آپانديس ميگردد. آپانديسيت يك اورژانس پزشكي محسوب گرديده و عدم درمان فوري آن عوارض مرگبار زير را در پي خواهد داشت: 1- پارگي آپانديس و انتشار عفونت به محفظه شكم كه به آن پريتونيت ميگويند و عفونت خطرناك پوشش داخلي شكم (صفاق) را در پي خواهد داشت. 2- راه يابي عفونت به جريان خون كه بسيار مهلك است. 3-ايجاد آبسه در پي پارگي آپانديس . علايم آپانديسيت به قرار زير ميباشد: 1-درد در ناحيه شكم كه از اطراف ناف آغاز شده و به تدريج به نواحي تحتاني و راست شكم امتداد مي يابد. درد معمولا پس از 12 تا 24 ساعت تشديد شده و از يك درد مبهم به يك درد مشخص تر و موضعي تر تبديل ميگردد. درد حين حركت دادن بدن، تنفس عميق، سرفه و عطسه تشديد ميگردد. 2- بي اشتهايي. 3- تهوع و استفراغ. 4- ناتواني در دفع گاز. 5- تب خفيف كه بدنبال علايم ديگر روي ميدهد. 6- تورم شكم (در مراحل انتهايي) 7- افزايش تعداد گلبولهاي سفيد خون. 8- تكرار ادرار. 9-اسهال و يا يبوست. نكته: هرگاه دچار علايم مذكور شديد به هيچ عنوان از داروهاي ملين، مسهل و تنقيه براي برطرف كردن يبوست استفاده نكنيد زيرا احتمال پارگي آپانديس را افزايش ميدهد. همچنين از قرصهاي ضد درد نيز استفاده نكنيد چرا كه تشخيص آپانديسيت شما توسط پزشك مشكل خواهد شد. تا پيش از تشخيص آپانديسيت نيز چيزي نخوريد و نياشاميد. نكته: در مواردي كه محل قرارگيري آپانديس در بدن طبيعي خود نباشد ممكن است ناحيه درد متفاوت از آنچه گفته شد باشد.
روشهاي تشخيص آپانديسيت 1- معاينات باليني توسط پزشك. درد وحساسيت به لمس ناحيه شكم بيمار بررسي ميگردد. 2- عكسبرداري با سي تي اسكن و سونوگرافي براي تاييد بيماري. 3- آزمايش ادرار براي رد عفونتهاي ادراري كه ميتواند علايمي مشابه درد آپانديسيت ايجاد كند. 4- آزمايش خون. روش درمان آپانديسيت: عمل جراحي و برداشتن آپانديس (آپاندكتومي) به طرق زير: 1- روش عادي: ايجاد برش كوچك در ناحيه تحتاني راست شكم. 2- روش لاپاروسكوپي: ايجاد 3 تا 4 برش ريز . پس از عمل جراحي معمولا بيمار پس از 1 تا 3 روز از بيمارستان ترخيص ميشود. دوره بهبودي و نقاهت نيز يك هفته بطول مي انجامد كه در اين مدت بيمار ميبايست حركات بدني خود را محدود كرده و ابتدا از رژيم مايعات و بتدريج ار رژيم غذايي جامد استفاده كند. نكته:در صورتي كه آپانديس پاره شده باشد بيمار تا يك هفته بايد در بيمارستان بستري و با آنتي بيوتيك تحت درمان قرار گيرد. نكته:در صورتي كه اطراف آپانديس آبسه تشكيل شده باشد ابتدا با عمل جراحي محتويات آبسه را تخليه كرده و برداشتن آپانديس براي چند روز به تعويق مي افتد.